Minjastofnun

Yfirbyggingin á Stöng. ©Claudio Parada Nunes.

Opnun á nýrri yfirbyggingu á Stöng í Þjórsárdal

Þriðjudaginn 1. október fór fram opnun á nýrri yfirbyggingu skálans á Stöng í Þjórsárdal. Stofnunin fagnar þeim mikilvæga áfanga að lokið hefur verið við yfirbygginguna sem hönnuð var af arkitektunum Karli Kvaran og Sahar Ghaderi hjá SP(R)INT STUDIO.

03.10.2024

Fréttir

© Chili Studio ehf. og Kirkjugarðar Reykjavíkur.

Tillaga að friðlýsingu Hólavallagarðs í Reykjavík

Minjastofnun Íslands hefur lagt fram til kynningar tillögu að friðlýsingu Hólavallagarðs, gamla kirkjugarðsins við Suðurgötu í Reykjavík. Markmið friðlýsingarinnar er að vernda og varðveita heildarskipulag garðsins, klukknaport, minningarmörk og ásýnd garðsins. Svæðið sem friðlýsingin tekur til er um 3 ha. að stærð og afmörkun miðast við lóðarmörk eða ytra borð garðveggja.

25.09.2024

Fréttir

Forstöðumaður Minjastofnunar Íslands

Embætti forstöðumanns Minjastofnunar Íslands er laust til umsóknar. Leitað er eftir öflugum og faglegum leiðtoga til að leiða fagstofnun sem hefur það hlutverk að framkvæma minjavörslu í landinu og efla vernd fornleifa og byggingararfs á Íslandi.

05.09.2024

Fréttir

Menningarminjadagar Evrópu 2024 // The European Heritage Days

Menningarminjadagar Evrópu verða haldnir í september á Íslandi og þema ársins er Leiðir, samskipti og tengingar.

06.06.2024

Fréttir

Borgarneskirkja átti 65 ára vígsluafmæli þann 9. maí 2024

Friðlýsing Borgarneskirkju

Borganeskirkja var friðlýst þann 9. maí síðastliðinni á 65 ára vígsluafmæli sínu.

10.05.2024

Fréttir

Feyneyjaskráin - Grunnur að verndarstarfi í 60 ár. Málþing 18. apríl

Á alþjóðadegi menningarminja 18. apríl verður haldið málþing í tilefni þess að í ár eru liðin 60 ár frá því að Feneyjaskráin var gefin út. Fjallað verður um gildi Feneyjarskrárinnar sem er leiðarljós í starfi ICOMOS. Með Feneyjaskránni voru settar fram alþjóðlegar viðmiðunarreglur um varðveislu og endurgerð minja og minjastaða.

10.04.2024

Fréttir

Úthlutun úr húsafriðunarsjóði 2024

Húsafriðunarsjóði bárust alls 241 umsókn um styrk árið 2024, samtals að upphæð 1.283.649.610 kr. Styrkir voru veittir til 176 verkefna, samtals að upphæð 297.600.000 kr.

14.03.2024

Fréttir

Úthlutun úr fornminjasjóði 2024

Úthlutun styrkja úr fornminjasjóði fyrir árið 2024 liggur nú fyrir. Alls bárust 63 umsóknir í sjóðinn og sótt var um alls 252.569.150 kr.

06.03.2024

Fréttir

Verkefnisstjóri Vettvangsakademíu á Hofstöðum í Mývatnssveit

Háskóli Íslands kallar eftir umsóknum um starf verkefnisstjóra við Hugvísindasvið, til að þróa og koma á fót vettvangsakademíu á Hofstöðum í Mývatnssveit.

01.03.2024

Fréttir

Íslensk strandmenning - ráðstefna

Ráðstefnan Íslensk strandmenning - staða hennar og framtíð verður haldin 4. mars næstkomandi, kl. 13:00 - 17:15, á Akranesi. Rástefnan er á vegum Vitafélagsins

21.02.2024

Fréttir

Fleiri fréttir & tilkynningar

Minjavefsjá
- menningarminjar

Í Minjavefsjánni er að finna upplýsingar um menningarminjar á Íslandi.

Smellið á Íslandskortið til að fara beint inn á Minjavefsjánna.

Athugið að í Minjavefsjánni er ekki tæmandi listi yfir friðaðar og friðlýstar minjar.

Nánar um Minjavefsjá
Áhugavert efni

Á þessari síðu má finna áhugavert efni af ýmsum toga um menningarminjar sem Minjastofnun Íslands hefur staðið fyrir, svo sem myndbönd, jóladagatal, minjar mánaðarins og annað útgefið efni.

Skoða efni
Minjar í hættu

Fornleifar og byggingararfur geta verið í hættu af ýmsum orsökum. Helstu áhrifaþættir í dag eru náttúruvá og framkvæmdir. Landbrot, aurskriður og uppblástur geta valdið óafturkræfum skemmdum á fornleifum og byggingararfi og er mikilvægt að reynt sé að bregðast við yfirvofandi hættu.

Tilkynna minjar í hættu

Friðlýstar minjar

Rútshellir (Hrútshellir) undir Eyjafjöllum

Rútshellir er neðst í fjallshlíð undir Eyjafjöllum. Hann hefur lengi vakið athygli fólks, sumpart vegna legu sinnar, svo nálægt alfaraleið, en hann þykir líka falleg og býsna flókin smíð. Hann er holaður út í fíngert móberg. Sérstakt við hellinn er að enginn strompur skuli vera á honum sem nær upp í gegnum bergið og út. Eftir að fjárhúsið var byggt framan við hellinn um 1920 hefur meginhellirinn verið notaður sem hlaða en fyrir þann tíma fer ekki miklum sögum af hlutverki hellisins.

Húshólmi í Grindavíkurbæ

Kirkjulágar eru rústir vestan við Húshólma. Þeir minna á tvo smáhóla í hrauninu sem myndaðist á 12. öld, Ögmundarhraun. Í neðri láginni er rúst sem talin er vera af kirkju og um hana er bogadreginn garður. Telja sumir að kirkja þessi hafi verið í notkun allt fram til ársins 1563. Í norðurhluta lágarinnar er tóft sem hefur vakið mikla athygli á Húshólmasvæðinu. Þar stóð skáli þegar hraunið rann. Skálinn hvarf ekki alveg heldur rann hraunið umhverfis húsið sem mótar nú útlínur hans.

Betuhús í Æðey

Í norðanverðu Ísafjarðardjúpi kúrir Æðey undir fjöllum Snæfjallastrandar, sem skýlir henni fyrir norðanáttinni. Þar má m.a. finna Betuhús. Sagan segir að hús þetta hafi verið hluti af byggingum sem reistar voru í Reykjanesi við Ísafjarðardjúp í tengslum við saltframleiðslu sem þar fór fram á árunum 1773-1793 samkvæmt fyrirmælum Danakonungs.

Hofstaðir í Mývatnssveit

Á Hofstöðum í Mývatnssveit er að finna einn merkasta minjastað landsins. Þar hefur stærsti þekkti víkingaaldarskáli landsins verið rannsakaður í þrígang. Einnig fannst þar kirkja og kirkjugarður frá 10. öld. Nýlega kom í ljós annað bæjarstæði á Hofstöðum rétt norðan túns þar sem finna má annan víkingaaldarskála ásamt útihúsum og kumlateig. Fjöldi annarra fornleifa er að finna á jörðinni, m.a. flókið og mikið garðakerfi á heiðinni.

Hegningarhúsið í Reykjavík

Hegningarhúsið við Skólavörðustíg í Reykjavík er eitt af þeim húsum sem eru órjúfanlega tengd borgarvitund Reykvíkinga. Það var reist á árunum 1871-1873 og var ekki aðeins tugthús heldur einnig ráð- og dómhús Reykjavíkur. Danski byggingarmeistarinn Klentz er höfundur byggingarinnar. Veggirnir eru tvíhlaðnir úr holtasteinum, lögðum í kalk. Óreglulegt hleðslumynstrið myndar skemmtilega andstæðu við annars rólegar útlínur hússins.

Völundarhúsið í Dritvík

Völundarhúsið í dritvík á Snæfellsnesi Það má segja að mannvirkið sé nokkuð einstakt hér á landi en það er hlaðið steinaröðum sem mynda um 11 hringi sem eru hver innan í öðrum. Brynjúlfur Jónsson frá Minna-Núpi teiknaði það upp um aldamótin 1900. Að sögn heimamanna hefur það verið endurhlaðið, sennilega um miðja 20. öldina. Orðið völundarhús er fyrst notað í rituðum heimildum hér á landi á 14. öld.

Víðimýrarkirkja í Skagafirði

Torfkirkjan á Víðimýri í Skagafirði var reist árið 1834 af Jóni Samsonarsyni smið og alþingismanni frá Keldudal. Líklega hefur kirkja fyrst verið reist á Víðimýri fljótlega eftir kristnitöku í landinu. Samkvæmt elsta máldaga frá um 1318 var kirkja á Víðimýri helguð Maríu guðsmóður og Pétri postula. Víðimýrarkirkja er ein af örfáum torfkirkjum sem varðveist hafa á landinu og er hluti af Húsasafni Þjóðminjasafns Íslands. Torf kirkjunnar er endurnýjað reglulega en hlutar úr timburklæðningu og innviðir eru að mestu upprunalegir. Vegggrind kirkjunnar er úr bindingsverki og er að innanverðu klædd ómáluðu spjaldaþili. Í lofti er reisifjöl á langböndum.

Djáknadys í Hamarsfirði

Djáknadys er strýtumyndaður grjóthaugur, um 2 - 5 m hár og 10 x 15 m að umfangi. Fast neðan við dysina liggur gamall vegslóði sem talinn er hafa verið lagður upp úr aldamótunum 1900. Sagan segir að á þessum stað hafi presturinn á Hálsi og djákninn á Hamri hist og þeir barist til dauða. Voru þeir báðir dysjaðir á staðnum og er nafn Djáknadysjar þannig tilkomið.

Opnun á nýrri yfirbyggingu á Stöng í Þjórsárdal

Opnun á nýrri yfirbyggingu á Stöng í Þjórsárdal

Tillaga að friðlýsingu Hólavallagarðs í Reykjavík

Forstöðumaður Minjastofnunar Íslands

Menningarminjadagar Evrópu 2024 // The European Heritage Days

Friðlýsing Borgarneskirkju

Feyneyjaskráin - Grunnur að verndarstarfi í 60 ár. Málþing 18. apríl

Úthlutun úr húsafriðunarsjóði 2024

Úthlutun úr fornminjasjóði 2024

Verkefnisstjóri Vettvangsakademíu á Hofstöðum í Mývatnssveit

Íslensk strandmenning - ráðstefna

Minjavefsjá- menningarminjar

Áhugavert efni

Minjar í hættu

Friðlýstar minjar

Rútshellir (Hrútshellir) undir Eyjafjöllum

Húshólmi í Grindavíkurbæ

Betuhús í Æðey

Hofstaðir í Mývatnssveit

Hegningarhúsið í Reykjavík

Völundarhúsið í Dritvík

Víðimýrarkirkja í Skagafirði

Djáknadys í Hamarsfirði

Minjavefsjá
- menningarminjar